Το bullying (χρησιμοποιώ την αγγλική ορολογία και όχι την ελληνική λέξη εκφοβισμός για να είναι η νοηματοδότηση του κειμένου πιο πλήρης, πιο σαφής και πιο επαρκής) διατρέχει την εποχή μας σαν αόρατη έννοια, ενώ στην πραγματικότητα είναι ορατή απειλή.
Το bullying αναφέρεται στη σωματική και ψυχολογική κακοποίηση, εξαναγκασμό ή μείωση ατόμων. Παρά την εντύπωση ορισμένων ότι αποτελεί αποκλειστικά σχολικό φαινόμενο, στην πραγματικότητα εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες και τις κοινωνικές ομάδες. Μπορεί να συναντηθεί σε οποιοδήποτε τύπο σχολείων, στον στρατό, σε αθλητικά σωματεία, στη φυλακή, αλλά και στην οικογένεια ή στο χώρο εργασίας.
Το φαινόμενο του bullying στην πολιτική δεν είναι καινούριο. Απλώνεται σε όλες τις εκφάνσεις του δημόσιου βίου. Στην εποχή μας βρίσκει εύφορο έδαφος λόγω της πληθώρας των μέσων πληροφόρησης και δικτύωσης.
Το bullying δεν είναι απλώς ανήθικο· είναι επικίνδυνο. Όταν η πολιτική αντιπαράθεση εκφυλίζεται σε προσωπικές επιθέσεις, χλευασμό, στοχοποίηση και ψυχολογική βία, δεν πλήττεται μόνο το πρόσωπο που δέχεται την επίθεση, πλήττεται η ίδια η δημοκρατία.
Το bullying στην πολιτική παίρνει πολλές μορφές: λεκτική κακοποίηση, διάδοση ψευδών ειδήσεων, εσκεμμένη διαστρέβλωση λόγων και πράξεων, ακόμα και υπονόμευση της προσωπικής και επαγγελματικής υπόστασης. Είναι η προσπάθεια εξόντωσης του πολιτικού αντιπάλου με κάθε άλλο τρόπο εκτός από απτά επιχειρήματα.
Αυτό το φαινόμενο υπονομεύει κάθε έννοια πολιτικού πολιτισμού. Δεν είναι δείγμα δύναμης, αλλά ένδειξη αδυναμίας. Δεν είναι άσκηση ελευθερίας του λόγου, αλλά κατάχρησή της. Δημιουργεί ένα περιβάλλον που αποθαρρύνει άξιους ανθρώπους να συμμετέχουν στην πολιτική.
Η κοινωνία έχει ευθύνη και οφείλει να μην παραμένει απλός θεατής αλλά να απαιτήσει αξιοπρέπεια, σεβασμό και ευπρέπεια στον δημόσιο λόγο.
Η ανοχή στο πολιτικό bullying σημαίνει συνενοχή. Οι πολίτες δεν πρέπει να επικροτούν την αθλιότητα επειδή προέρχεται από «τη δική τους πλευρά». Η δημοκρατία χρειάζεται αντίλογο, όχι εκφοβισμό. Διαφωνία, όχι εξευτελισμό.
Αν δεν σταματήσουμε τώρα το bullying στην πολιτική, σύντομα θα πάψουμε να έχουμε πολιτική· και θα μας έχει απομείνει μόνο ο φόβος, η λάσπη και η σιωπή. Και σύννεφα χωρίς βροχή…
Γιάννης Βαθυάς