Ποιος το ‘κανε το έργο, ρε παιδιά;
Υπάρχει μια μοναδική παράδοση στην ελληνική αυτοδιοίκηση, σχεδόν σαν έθιμο: κάθε έργο που ολοκληρώνεται κατά τη διάρκεια μιας δημαρχιακής ή περιφερειακής θητείας, ανεξαρτήτως πότε ξεκίνησε, βαφτίζεται «παιδί» του εκάστοτε τοπικού άρχοντα. Σαν να το γέννησε ο ίδιος με καισαρική στην αίθουσα δημοτικού συμβουλίου. Το έργο μπορεί να έχει περάσει από τρεις μελέτες, τέσσερις δημαρχίες και δύο υπουργούς. Δεν έχει σημασία. Αν κόπηκε η κορδέλα σήμερα, είναι δικό του. Και μη τολμήσεις να πεις αλλιώς.
Αντίστοιχα, υπάρχει και η αντίστροφη υστερία: όταν ο πολιτικός μας δεν καταφέρνει να ξεκινήσει δικά του έργα, ξαφνικά τα έργα των άλλων που συνεχίζει δεν μετράνε. «Εμείς δεν κάναμε βιτρίνα, δεν πήραμε μακέτες, εμείς δουλέψαμε». Δηλαδή τι ακριβώς; Έβαλαν τις πινακίδες με το όνομά τους; Γιατί από ουσία, το να συνεχίζεις ένα έργο και να το φέρνεις εις πέρας είναι πιο δύσκολο από το να το σχεδιάζεις. Αλλά όχι, για να μετράει, πρέπει να είναι «δικό σου» – να έχει ξεκινήσει από το μηδέν. Με άλλα λόγια, αν δε σκάψεις εσύ το πρώτο λάκκο, δεν είσαι πατέρας. Το πολύ-πολύ νονός.
Όλα αυτά, φυσικά, θα ήταν απλώς διασκεδαστικά, αν δεν συνοδεύονταν από κάτι ακόμα πιο εξοργιστικό: την οικειοποίηση της δημόσιας περιουσίας σαν να είναι προσωπικό κατόρθωμα. Κι ενώ οι τοπικοί άρχοντες βαφτίζουν έργα και καμαρώνουν σαν γύφτικα σκεπάρνια, η πραγματικότητα λέει ότι τα περισσότερα απ’ αυτά γίνονται με χρήματα κρατικά, ευρωπαϊκά ή ακόμα και με δανεικά που θα πληρώσουν οι επόμενες γενιές. Άρα, πατέρας δεν είναι κανείς. Στην καλύτερη, θετός κηδεμόνας.
Αντίθετα, όταν κάποιος βάζει το χέρι στην τσέπη – όχι για PR, αλλά για να αφήσει κάτι ουσιαστικό πίσω – εκεί ναι, υπάρχει λόγος να μιλάμε για πατρότητα. Εμπειρίκος, Γουλανδρής, Ωνάσης, Ζάππας – ονόματα που έχουν μείνει όχι γιατί έκοψαν καμία κορδέλα, αλλά γιατί πλήρωσαν εξ ολοκλήρου αυτό που άφησαν πίσω. Δεν είπαν ποτέ «δείτε τι φτιάξαμε επί θητείας μου». Το φτιάξανε και φύγανε. Και το θυμόμαστε μέχρι σήμερα.
Μήπως, λοιπόν, ήρθε η ώρα να μπει μια πινακίδα σε κάθε έργο που να λέει την αλήθεια; «Ξεκίνησε από τον Τάδε, καθυστέρησε λόγω του Δείνα, τελείωσε με κόπο του Άλλου». Και δίπλα, το κόστος και ποιος το πλήρωσε. Να ξέρουμε και ποιος «τούρταρε» και ποιος έπλυνε τα πιάτα.
Γιατί όπως λένε και στο χωριό: «Δεν φτάνει να το βαφτίσεις, πρέπει να το μεγαλώσεις κιόλας». Αλλιώς, κοροϊδεύεις και το έργο και τον λαό.
Γιώργος Δ. Καλλιβρούσης