Όταν εγκαινιάστηκε το διαβόητο «Ξενία», ήμουν ακόμη μαθητής στο γυμνάσιο. Οι Ανδριώτες το εξέλαβαν ως προσβολή – σχεδόν σαν γροθιά στο στομάχι. Τα φανταχτερά του χρώματα και τα μπαλκόνια-κουτιά προκάλεσαν θυμό, ειρωνεία και απόρριψη.
Ομολογώ πως ούτε εγώ ενθουσιάστηκα από την παραφωνία του στην Πλακούρα. Παρόλα αυτά, πήγαινα με χαρά στους χορούς που διοργάνωνε στην –πραγματικά όμορφη– εσωτερική αυλή. Εκεί φορούσαμε τα καλά μας, γραβάτα, μανικετόκουμπα, και χορεύαμε με κοπέλες που φορούσαν τα διάσημα φουρό. Υποτίθεται πως αυτά κρατούσαν την «απαραίτητη» απόσταση, που όλοι ξέρουμε πως δεν κρατιόταν πάντα…
Χρόνια αργότερα, χρειάστηκε να διανυκτερεύσω εκεί, όταν δεν υπήρχε πια το πατρικό σπίτι και ζήτησα έγγραφα από το ληξιαρχείο. Τότε ένιωσα έντονα μια διάχυτη θλίψη. Το κτίριο είχε ήδη γεράσει, τα δωμάτια ήταν μουντά, οι τοίχοι ντουμανιασμένοι, οι κουρτίνες λες και φώναζαν πως ζητούν πλύσιμο. Το «Ξενία» έμοιαζε με ξενοδοχείο στο τέλος της ζωής του.
Ο κατήφορος συνεχίστηκε. Το κτίριο κυριολεκτικά λιώνει με τα χρόνια. Ο φέρων οργανισμός έχει σχεδόν διαλυθεί, τα σκουριασμένα σίδερα είναι εκτεθειμένα και η εικόνα είναι πλέον θλιβερή, επικίνδυνη και προσβλητική για την πόλη.
Αλλεπάλληλες προτάσεις για αποκατάσταση, επανάχρηση ή κατεδάφιση κατέληξαν στο τίποτα. Προφάσεις, γραφειοκρατικές τρικλοποδιές και ατελείωτα προσχήματα στάθηκαν εμπόδιο σε κάθε λύση. Ακόμα και η –αυτονόητη– κατεδάφιση για λόγους ασφάλειας και δημόσιας υγείας παρέμενε στάσιμη.
Πολλοί έχουν μιλήσει, από πολιτικούς μέχρι πολίτες, επιστήμονες και τοπικούς φορείς. Όμως το «αίσχος της Πλακούρας» συνέχιζε να χάσκει κακάσχημο και απειλητικό. Και κάποιοι εξακολουθούσαν να το αποκαλούν «μνημείο», επειδή το σχεδίασε –λένε– ένας αείμνηστος νεωτεριστής καθηγητής. Αν το είχε πραγματικά επιμεληθεί, ίσως σήμερα να λειτουργούσε. Δεν λειτουργεί. Ρημάζει.
Όμως, για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, «μια σημαντική εξέλιξη αλλάζει τα δεδομένα»:
Όπως ανακοίνωσε ο Δήμαρχος Άνδρου σε συνέντευξή του στο τοπικό ραδιόφωνο, έπειτα από συντονισμένες ενέργειες με υπουργούς και δημόσιους φορείς, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΤΑΔ, στην οποία ανήκει τώρα το ακίνητο, αποφάσισε την παραχώρηση του Ξενία στον Δήμο Άνδρου. Η απόφαση αυτή ελήφθη ήδη από τον Απρίλιο του 2025.
Εφόσον ολοκληρωθούν οι απαραίτητες νομικές και διαδικαστικές ενέργειες ώστε το ακίνητο να καταχωρηθεί επίσημα ως περιουσία του Δήμου, θα τεθεί πλέον στη δικαιοδοσία του Δημοτικού Συμβουλίου να αποφασίσει για την τύχη του. Και όπως αναμένεται, με βάση την άθλια και επικίνδυνη κατάσταση του κτηρίου, η μόνη ρεαλιστική επιλογή είναι η κατεδάφισή του. Όπως τόνισε όμως ο δήμαρχος την τελική εισήγηση θα κάνουν ειδικοί μελετητές κατόπιν των ελέγχων που θα πραγματοποιήσουν.
Αυτή η εξέλιξη γεννά μια ρεαλιστική ελπίδα, υπό μία βασική προϋπόθεση: ότι αυτή τη φορά δεν θα μείνουμε στα λόγια. Πρέπει να υπάρξει συνεχής ενημέρωση των πολιτών για την πρόοδο της διαδικασίας:
– Έχει αρχίσει η μεταβίβαση;
-Πότε θα ολοκληρωθεί;
-Ποιο είναι το επίσημο χρονοδιάγραμμα;
Όλα αυτά δεν είναι πια θέματα ιδεολογίας ή πολιτικής αντιπαράθεσης. Είναι ζήτημα κοινής λογικής και δημόσιας ασφάλειας.
Ξέρω πως κάποιοι ίσως ενοχληθούν. Όμως εκφράζω το κοινό αίσθημα και ενώνω τη φωνή μου με όσους ζητούν επιτέλους λύση. Σας εύχομαι υγεία και να περνάτε καλά – σε μια Άνδρο που οφείλει να αφήσει πίσω της αυτό το ντροπιαστικό ερείπιο και να κοιτάξει μπροστά.
Γιώργος Δ. Καλλιβρούσης